Τέσσερα χρόνια έρευνας, μελέτης και δουλειάς… διακόσιοι άνθρωποι… δύο διαφορετικές πόλεις (Γιαννιτσά και Θεσσαλονίκη) και πολύ αγάπη για την ελληνική ιστορία χρειάστηκαν για να γυριστεί η νέα ταινία για την επανάσταση του 1821 που βγήκε πρόσφατα στους κινηματογράφους, 46 χρόνια μετά τον «Παπαφλέσσα».
Το φιλμ «Έξοδος 1826» περιγράφει την ιστορία 120 αντρών από τη Σαμαρίνα Γρεβενών και τα γύρω χωριά, που έσπευσαν να βοηθήσουν στην Έξοδο του Μεσολογγίου, τον Απρίλιο του 1826.
Πρόκειται για μια ανεξάρτητη παραγωγή. Η σκηνοθεσία και το σενάριο είναι του Βασίλη Τσικάρα, η φωτογραφία του Δημήτρη Σταμπολή και στους πρωταγωνιστικούς ρόλους είναι οι Λεωνίδας Κακούρης, Μαρία Ανδρούτσου, Δημήτρης Παπαδόπουλος.
Όλα ξεκίνησαν περίπου πριν 4 χρόνια, όταν ο σκηνοθέτης Βασίλης Τσικάρας, διαβάζοντας για την επανάσταση του 1821, συγκινήθηκε ιδιαίτερα από την ιστορία των… Παιδιών της Σαμαρίνας, και θέλησε να κατανοήσει ιδιαίτερα τον στίχο του δημοτικού τραγουδιού «Παιδιά της Σαμαρίνας, μωρέ παιδιά καημένα».
Γρήγορα από την ανάγνωση και την θεωρία, πέρασε στην... πράξη. Αν και δεν υπήρχαν δίπλα του μεγάλοι παραγωγοί, ούτε και ο ίδιος διέθετε αμύθητη περιουσία για να μπορέσει την επόμενη μέρα να γυρίσει ταινία, χάρη στον εθελοντισμό, το Θέατρο Άρατος και την πολύτιμη βοήθεια του "Συλλόγου Φίλων Ιστορίας κι Αναπαράστασης Αυτής", Γιαννιτσών, κατάφερε να κάνει το όνειρο του πραγματικότητα. Φυσικά, όπως εξομολογείται στο star.gr ο Βασίλης Τσικάρας, το σενάριο δεν θα μπορούσε να πάρει "σάρκα και οστά", αν όλη αυτή την προσπάθεια δεν στήριζαν χορηγοί, ιδιώτες, ο Δήμος Πέλλας, η Promis Media και φίλοι…
Το εγχείρημα ήταν πολύ δύσκολο! Πώς να γυρίσεις τον χρόνο τόσο πίσω, αναπαριστώντας αντικειμενικά και με επιτυχία τα ιστορικά γεγονότα, όταν δεν υπάρχουν πολλά λεφτά; Πώς να φτιάξεις μια τέτοια ταινία στην «φτωχή» Ελλάδα, όταν ξέρεις ότι κάτι τέτοια για το Χόλυγουντ είναι παιχνιδάκια;
Ο Βασίλης Τσικάρας ήταν αποφασισμένος και δεν μπορούσε τίποτα και κανείς να τον σταματήσει, όσο και αν τον χλεύαζαν…. «Υπήρχαν στιγμές κατά την προετοιμασία της ταινίας που λύγισα, κυρίως όταν με κορόιδευαν. Υπήρξαν άνθρωποι που για μήνες με “τυραννούσαν” με την υπόσχεση της βοήθειας. Μετά, όταν έπρεπε να βοηθήσουν, κρύβονταν. Εκεί απογοητευόμουν κι έλεγα θα τα παρατήσω. Αισθανόμουν μόνος και πληγωμένος. Είχα όμως την οικογένειά μου και καλούς φίλους που με στήριζαν κι έτσι αντιδρούσα πάντα πεισματικά. Τελικά, μου έκαναν καλό οι αρνήσεις. Φανέρωσαν τις δυνάμεις και τις αντοχές μου», λέει ο ίδιος.
Το πείσμα του και η καθοριστική συμβολή των κατοίκων των Γιαννιτσών, που αγκάλιασαν θερμά την ταινία, βοηθώντας με κάθε τρόπο στα γυρίσματα, κράτησαν στο «on» τις κάμερες και τα φώτα στο Πάϊκο, την παλιά Κρώμνη, τον Πενταπλάτανο, το Ελευθεροχώρι και την Γραμμόσκα, όπου έγινε η αναπαράσταση της ιστορίας.
-Ποιες στιγμές θα σας μείνουν αξέχαστες από τα γυρίσματα;
Πολλές στιγμές. Δεν θα ξεχάσω ένα βράδυ, που 200 περίπου άτομα ήρθαν στα γυρίσματα για να παρακολουθήσουν τις σκηνές μάχης. Κάποια στιγμή χειροκρότησαν αυθόρμητα, όταν είδαν έναν ηθοποιό μας να… ξεψυχά κινηματογραφικά, υποδυόμενος τον βαριά πληγωμένο. Ήταν πολύ συγκινητική στιγμή.
-Πως νιώσατε όταν είδατε την ταινία σας στους κινηματογράφους;
Μεγάλη συγκίνηση…. Aισθάνομαι πολύ καλά με τον εαυτό μου. Έκανα αυτό που ήθελα, αυτό που μου υπαγόρευε η συνείδησή μου κι επειδή αυτή η ταινία έχει μια ιδιαιτερότητα, αισθάνομαι πολύ περήφανος ως Έλληνας.
-Γιατί να επιλέξει ένας σινεφίλ την ταινία σας;
Ο καθένας κάνει τις επιλογές του. Εμείς απλά δείχνουμε μια αληθινή Ελληνική ιστορία που έχει σχέση με τις ρίζες μας. Χωρίς χολιγουντιανούς καλλωπισμούς. Αν αυτό δεν συγκινεί, εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο.
-Πείτε μου ένα σχόλιο από άνθρωπο που είδε την ταινία που σας συγκίνησε...
Πολλά. Αλλά θα σας πω ένα περιστατικό από την πρεμιέρα μας στην Αθήνα. Με πλησιάζει ένας κύριος. «Μπορώ να σας πω κάτι;» με ρωτάει. «Δεν του άρεσε η ταινία», σκέφτομαι. «Έχεις καμιά σχέση με Βλάχους; Είσαι Βλάχος;», με ρωτάει. «Όχι», του λέω και σκέφτομαι πως σίγουρα θα με κριτικάρει. Αυτός γυρίζει, κοιτάζει πίσω του και μου λέει: «τι παλληκάρια πολέμησαν γι’ αυτόν τον τόπο! Τι βαριά κληρονομιά έχουμε εμείς οι Έλληνες» και ξεσπάει σε κλάματα. Δεν άντεξα. Ξέσπασα κι εγώ.
-Χτυπήσατε την πόρτα πολιτικών για το εγχείρημα σας;
Η ταινία δεν είχε καμία στήριξη από κόμματα και πολιτικούς. Δεν χτύπησα καμία πόρτα πολιτικού, παρά μόνο ήρθα σε επαφή με Δήμους, Περιφέρειες κτλ.. Κάποια στιγμή, όταν και υπήρξε αδιέξοδο, επιχείρησα να ζητήσω βοήθεια από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αλλά δεν απαντήθηκε σχετικό μου ερώτημα κι έτσι δεν επέμεινα.
-Υπάρχουν άραγε σήμερα "παιδιά της Σαμαρίνας" που θα έδιναν και τη ζωή τους για την πατρίδα;
Υπάρχουν... Και βρίσκονται σε κάθε ψηλό βουνό και πεδιάδα της πατρίδας μας. Υπάρχουν κι εκτός συνόρων, παρά το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς σήμερα, αισθάνονται πληγωμένοι και προδομένοι. Σε μια δύσκολη ώρα, όλοι θα είναι παρόντες στο κάλεσμα. Για την πατρίδα. Ξέρεις γιατί; «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η πατρίς». Γιατί «από τη μητέρα και τον πατέρα και όλους τους άλλους προγόνους, η πατρίδα είναι πολυτιμότερη».
Η ταινία «Έξοδος 1826» συνεχίζει με επιτυχία το κινηματογραφικό της ταξίδι. Τις επόμενες μέρες θα προβάλλεται σε αίθουσες σε Θεσσαλονίκη, Γιαννιτσά, Γρεβενά, Ρόδο, Κόρινθο, Βέροια, Πτολεμαΐδα, ενώ δειλά δειλά ξεκίνησαν και οι επαφές με Γερμανία, Καναδά, Γαλλία, και Αυστραλία.
Λίγα λόγια για το έργο
Ο καπετάνιος Μίχος Φλώρος επιστρέφει στη Σαμαρίνα για να πάρει κι άλλους άντρες και να τους οδηγήσει στο Μεσολόγγι, συμπληρώνοντας το ήδη υπάρχον σώμα, στη ντάπια (ταμπούρωμα) του στρατηγού Μακρή. Έτσι, με τη βοήθεια του προσωπικού του φίλου, Ηλία Μανάκα κι άλλους 25 άντρες ξεκινούν ένα μακρύ ταξίδι προκειμένου να συναντήσουν στο Μεσολόγγι, τον Ζήση Χατζημάτη και τους υπόλοιπους συμπατριώτες τους. Στις 31 Μαρτίου του 1826 ξεκινά η δύσκολη πορεία τους, μέσα από τα βουνά. Την ίδια ώρα, οι γυναίκες στο χωριό προσπαθούν να μάθουν από την Ελένη Φλώρου, την πραγματική αιτία της ξαφνικής φυγής των αντρών τους. Ο Ιμπραήμ πασάς και ο Τούρκος Φρούραρχος της Άρτας Ν. Σερβάν ετοιμάζουν την τελική επίθεση στο Μεσολόγγι.
Ειδικές ευχαριστίες στους Μανώλη Σαββίδη, Γιάννη Παπαχριστούδη, Σταύρο Ιωαννίδη, Νίκο Ματινέλη, Γιώργο Πεχλιβανίδη, Δημήτρη Κύρτσο, Νίκο Ιωαννίδη. Επίσης, στον Δήμο Πέλλας, στη Μητρόπολη στην πυροσβεστική υπηρεσία και στους επιχειρηματίες της πόλης των Γιαννιτσών για τη στήριξη της προσπάθειάς μας.
Ένα μίνι βιογραφικό του σκηνοθέτη
Ο Βασίλης Τσικάρας σπούδασε δημοσιογραφία και παρακολούθησε για χρόνια μαθήματα υποκριτικής και σκηνοθεσίας τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Συνολικά έχει γράψει 10 θεατρικά έργα, κάποια εκ των οποίων έχουν βραβευτεί, έχει σκηνοθετήσει περισσότερα από 20 έργα για το θέατρο και 2 για τον κινηματογράφο. Έχει εργαστεί για 12 περίπου χρόνια στο Δημοτικό ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης και συνολικά 18 χρόνια σε διάφορα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Της Άννας Σταματιάδου (astamatiadou@star.gr)
Πηγή: star.gr