Χαλκιδική: το μεγάλο βαλκανικό όνειρο
«Γύρος χοιρινός και κοτόπουλο». Οι περισσότερες επιγραφές είναι γραμμένες στα Σερβικά.
Από την αρχή του καλοκαιριού είναι δύσκολο να βρεις αυτοκίνητο με ελληνικές πινακίδες στη Χαλκιδική. Σέρβοι και Σκοπιανοί κυρίως, κι έπειτα Βούλγαροι και Ρουμάνοι τουρίστες, καταφθάνουν μαζικά για διακοπές.
Εκτιμάται ότι το φετινό καλοκαίρι οι μισές αφίξεις θα αφορούν Βαλκάνιους επισκέπτες. Το ποσοστό είναι τεράστιο. Οι γείτονες από τον Βορρά, με τα καλά και τα άσχημά τους, τονώνουν την τοπική τουριστική οικονομία.
Στο Πευκοχώρι, στη Χανιώτη, στο Πολύχρονο, στην Καλλιθέα, οι πινακίδες στα φαστφουντάδικα γράφουν «Svinjski - Pileci Giros» («Γύρος χοιρινός και κοτόπουλο»), το ίδιο και οι τιμοκατάλογοι στις ταβέρνες.
Υπάρχουν μπαρ που παίζουν αποκλειστικά σερβική μουσική και οι σερβιτόροι που γνωρίζουν τη γλώσσα γράφουν στα σταντ πάνω στο κύμα «Veceras srpska zurka», δηλαδή «Απόψε σερβικό πάρτι».
Η Χαλκιδική ως παραδοσιακός προορισμός δεν είναι φθηνή, ιδιαίτερα στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου. Ο καφές και το αναψυκτικό στην παραλία συνήθως κοστίζουν 4,5 ευρώ, ενώ σε ένα μέσο εστιατόριο εύκολα ο λογαριασμός έρχεται στα 20 ευρώ/άτομο. Επαγγελματίες στην περιοχή διαχρονικά παραπονούνται ότι «οι Βαλκάνιοι δεν αφήνουν χρήματα» και αυτό είναι αλήθεια σε μεγάλο βαθμό.
Τα περισσότερα αυτοκίνητα περνούν τα σύνορα στους Ευζώνους και στον Προμαχώνα φορτωμένα με κονσέρβες, αναψυκτικά, ακόμη και μπουκάλια με νερό. Αυτό συμβαίνει ακόμη και με τουρίστες που οδηγούν πολυτελή SUV.
Δεν είναι επομένως τόσο ένδειξη οικονομικής κατάστασης όσο συμπεριφορά που μάλλον ορίζεται από τη βαλκανική μετα-σοσιαλιστική νοοτροπία. «Από την άλλη, τους μεγαλύτερους λογαριασμούς θα τους κάνουν Σέρβοι ή Ρουμάνοι», μας είπαν οι περισσότεροι ιδιοκτήτες εστιατορίων.
Καταλύματα-φαντάσματα
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής, Γρηγόρης Τάσιος, εξηγεί ότι δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τη μέση κατά κεφαλήν δαπάνη των Βαλκάνιων στη Χαλκιδική, ωστόσο θεωρείται σχεδόν αντίστοιχη των τουριστών στην υπόλοιπη Ελλάδα, δηλαδή κάτι λιγότερο από 550 ευρώ. Η μεγάλη πληγή είναι η διαμονή. «Εκτός από τις 400.000 αφίξεις Βαλκάνιων σε νόμιμα τουριστικά καταλύματα, θα υπάρξουν άλλες περίπου 100.000 σε παράνομα», σημειώνει ο κ. Τάσιος. Επιπλέον, δεν είναι μυστικό ότι τα τελευταία χρόνια στη Χαλκιδική, Σέρβοι και Βούλγαροι έχουν αγοράσει φθηνά διαμερίσματα, υπόγεια, ακόμα και αποθήκες, τα οποία νοικιάζουν χωρίς κανένα παραστατικό σε συμπατριώτες τους.
Η Χαλκιδική σε επίπεδο υποδομών είναι πολύ αδικημένη. Ο δρόμος από τη Θεσσαλονίκη ολοκληρώθηκε μόλις πρόπερσι και πάλι μόνο μέχρι την Καλλιθέα.
Οι τοπικές αρχές στην Κασσάνδρα ανέθεσαν από φέτος την αποκομιδή των σκουπιδιών σε ιδιώτη, ενώ το σύστημα ύδρευσης πολλές μέρες δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες.
Ενδεικτικά, το Πευκοχώρι έχει 2.000 κατοίκους τον χειμώνα και ένα Σαββατοκύριακο του Αυγούστου μπορεί να φτάσει τις 100.000 μαζί με τους Θεσσαλονικείς που πηγαίνουν για μπάνιο αυθημερόν.
Ενας σημαντικός αριθμός Βαλκάνιων, έχει ανακαλύψει τελευταία και προορισμούς όπως η Κέρκυρα και τα νησιά του Ιονίου ή των Κυκλάδων μέσω οικονομικών πακέτων που προσφέρουν τα ταξιδιωτικά γραφεία.
Η εφημερίδα «Ουτρίνσκι Βέσνικ» έγραψε ότι εκτός από τις μοναδικές φυσικές της Ελλάδας οι γείτονες προτιμούν τη χώρα μας για τις φτηνές τιμές και το καλό φαγητό, όπως αναφέρει το Εθνος. Ας σημειωθεί ότι η άφιξη Ρώσων τουριστών στα θέρετρα της Αδριατικής έχει εκτοξεύσει τις τιμές κάνοντάς τις απρόσιτες για τους κατοίκους της ΠΓΔΜ