Η εκτέλεση από τη στρατιωτική χούντα της Μιανμάρ τεσσάρων κρατούμενων, συμπεριλαμβανομένου πρώην βουλευτή του κόμματος της Αούνγκ Σαν Σου Τσι, ήταν «ενέργεια ακραίας απανθρωπιάς», στηλίτευσε σήμερα η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW).
«Οι κυβερνήσεις των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ΗΠΑ και άλλων χωρών πρέπει να δείξουν στη χούντα ότι θα πληρώσει για τα εγκλήματά της», τόνισε η Ελέιν Πίρσον, η διευθύντρια του τμήματος της ΜΚΟ για την Ασία.
Ενας ράπερ και ένας συγγραφέας: Ο Φιο Ζέγια Θάου και ο Κιάου Μιν Γιου ή Τζίμι εξέφρασαν, ο καθένας στον δικό του χώρο την αντίθεσή τους στο βιρμανικό στρατιωτικό καθεστώς, το οποίο χρειάσθηκε να προσφύγει στην θανατική ποινή για να τους κάνει να σωπάσουν.
Η εκτέλεσή τους, μαζί με την εκτέλεση άλλων δύο θανατοποινιτών, ανακοινώθηκε χθες στην Μιανμάρ (Βιρμανία) προκαλώντας διεθνή κατακραυγή.
Φιο Ζέγια Θάου, από τη ραπ στη βουλή
Ο Φιο Ζέγια Θάου εκτελέστηκε στα 41 του χρόνια. Ενσάρκωνε την νέα γενιά της αμφισβήτησης, τους νέους Βιρμανούς των πόλεων που είναι ανοικτοί στις διεθνείς επιρροές.
Ως μέλος του συγκροτήματος Acid υπήρξε ένας από τους πρωτοπόρους του ραπ στην δεκαετία του 2000. Από τις ΗΠΑ προέρχονταν τα τεράστια σορτς του μπάσκετ που φορούσε και η αγάπη για τους ανατρεπτικούς στίχους.
"Δεν θα αλλάξουμε ποτέ, δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ, δεν θα παραδοθούμε ποτέ", τραγουδούσε σε ένα από τα κομμάτια του που διένειμε κρυφά για να αποφύγει την λογοκρισία της χούντας.
Στην δεκαετία του 2000 οργάνωσε το κίνημα "Generation Wave", ένα δίκτυο δεκάδων βιρμανών καλλιτεχνών αντίπαλων της χούντας. Αυτό του είχε κοστίσει τότε φυλάκιση από το 2008 έως το 2011, για "συμμετοχή σε παράνομη οργάνωση που είχε στην κατοχή της ξένο συνάλλαγμα".
Ο άνεμος γύρισε όταν η Βιρμανία πήρε, πρόσκαιρα, τον δρόμο της δημοκρατίας. Μέλος του Εθνικού Συνδέσμου για την Δημοκρατία, του κόμματος της Αούνγκ Σαν Σου Τσι, της "ηρωίδας" του, όπως είπε σε συνέντευξή του μετά την εκλογή του ως βουλευτή το 2015.
Μετά το πραξικόπημα της 1ης Φεβρουαρίου 2021, που έκλεισε την μικρή παρένθεση της δημοκρατικής μετάβασης, ο Φιο Ζέγια Θάου συνελήφθη τον Νοέμβριο, κατηγορούμενος από την νέα χούντα για ενορχήστρωση σειράς επιθέσεων κατά των δυνάμεων ασφαλείας. Καταδικάσθηκε σε θάνατο τον Ιανουάριο.
"Ο γιος μου δεν ήταν κλέφτης, ούτε αλήτης. Είμαι υπερήφανη που έδωσε την ζωή του για την χώρα. Αν μπορέσω να πάρω την στάχτη του ή τα λείψανά του, θα ήθελα να κάνω έναν τάφο γι΄αυτόν με μία εγγραφή επάνω του", δήλωσε η μητέρα του στο Radio Free Asia.
Κιάου Μιν Γιου, μία ζωή δράσης
Η διαδρομή του Κιάου Μιν Γιου, που εκτελέστηκε στα 53 του χρόνια, ακολουθεί τους σταθμούς της ζωής της βραβευμένης με το Νόμπελ Ειρήνης 1991 Αούνγκ Σαν Σου Τσι.
Ο ακτιβιστής έγινε προσωπικότητα της αντίστασης στο στρατιωτικό καθεστώς του στρατηγού Νε Γουίν στα 19 του χρόνια κατά την διάρκεια της εξέγερσης του Αυγούστου 1988, μέσα από το οποίο αναδείχθηκε η Αούνγκ Σαν Σου Τσι.
Οπως κι εκείνη, ο Κιάου Μιν Γιου, ο Τζίμι, συνελήφθη όταν η χούντα ανέκτησε τον έλεγχο της χώρας. Πέρασε συνολικά δώδεκα χρόνια στην φυλακή, στο "δεύτερο σπίτι" του, όπως έλεγε.
"Η κυβέρνηση θέλει να τους πετάξει έξω, αλλά πάντα θα βρίσκουν έναν τρόπο να συμμετέχουν στην πολιτική ζωή", έλεγε το 2006, όταν οργάνωνε εκστρατεία για το κίνημα για την δημοκρατία, συνεχίζοντας παράλληλα την συγγραφική του καριέρα.
Η σύζυγός του, η Νιλάρ Θέιν, είναι επίσης ακτιβίστρια. Λίγους μήνες μετά την γέννηση της κόρης του, ο Τζίμι επέστρεψε στην φυλακή το 2007, έπειτα από το νέο κίνημα διαμαρτυρίας που πήρε την ονομασία "επανάσταση του σαφράν".
Η γυναίκα του μπήκε στην φυλακή έναν χρόνο αργότερα. Το ζευγάρι ξανασυναντήθηκε το 2012 , χάρη σε αμνηστία.
Συνελήφθη τον Οκτώβριο και καταδικάσθηκε σε θάνατο για "υποκίνηση εξέγερσης" μέσω των αναρτήσεών του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η θανάτωσή του είναι "ένας ξεδιάντροπος φόνος", κατήγγειλε η σύζυγός του στο Radio Free Asia. "Δεν θα πεθάνει ποτέ στις καρδιά μας".
Ο στρατός συνεχίζει την αιματηρή εκστρατεία καταστολής των αντιπάλων του. Πάνω από 2.100 πολίτες έχουν σκοτωθεί και πάνω από 15.000 έχουν συλληφθεί από το πραξικόπημα στη Μιανμάρ την 1η Φεβρουαρίου 2021, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Βοήθειας στους Πολιτικούς Κρατουμένους.
Οι ένοπλες δυνάμεις κατηγορούνται επίσης για γενοκτονία σε βάρος της μουσουλμανικής μειονότητας των Ροχίνγκια. Το 2017, πάνω από 740.000 μειονοτικοί βρήκαν καταφύγιο σε πρόχειρους καταυλισμούς στο Μπανγκλαντές, αφού εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να σωθούν από τις ωμότητες του στρατού και παραστρατιωτικών.