14 χρόνια από την τραγωδία που «πάγωσε» τη χώρα
Δεκατέσσερα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 5 Μαΐου από την τραγωδία της Marfin με τους τρεις νεκρούς – μία εκ των οποίων έγκυος – 21 τραυματίες και τους δράστες να παραμένουν ασύλληπτοι.
Ήταν σαν σήμερα, 14 χρόνια πριν, όταν τρεις άνθρωποι κι ένα αγέννητο παιδί έχασαν τη ζωή τους τόσο άδικα. Νεκροί σε ένα υποκατάστημα τράπεζας της Marfin στο κέντρο της Αθήνας.
Η 35χρονη Παρασκευή Ζούλια, ο 36χρονος Επαμεινώνδας Τσάκαλης και η 32χρονη εγκυμονούσα Αγγελική Παπαθανασοπούλου, βρήκαν τραγικό θάνατο από ασφυξία στο υποκατάστημα της τράπεζας στην οδό Σταδίου.
Τρεις άνθρωποι που είχαν πάει το πρωί στη δουλειά τους, δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ μέσα στο φλεγόμενο νεοκλασικό κτίριο της οδού Σταδίου.
Ήταν λίγες μέρες μετά την είσοδο της χώρας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Στις 23 Απριλίου ο Γιώργος Παπανδρέου είχε αναγγείλει από το Καστελόριζο την προσφυγή της Ελλάδας στο ΔΝΤ.
Στις 5 Μαΐου 2010 γράφτηκε ίσως η πιο μια μαύρη σελίδα της πρόσφατης ιστορίας της χώρας.
Εκείνη τη μέρα, οι δρόμοι της Αθήνας από νωρίς το πρωί είχαν κατακλυστεί από διαδηλωτές.
Στη Βουλή θα ψηφιζόταν το 1ο μνημόνιο και σε εξέλιξη σε επιτροπή βρισκόταν η συζήτηση.
Από νωρίς εξελίσσονταν επεισόδια στην πλατεία Συντάγματος αλλά όσο οι ώρες περνούσαν γίνονταν όλο και πιο έντονα.
Άγνωστοι προκαλούσαν φθορές σε δημόσια και ιδιωτική περιουσία, κτίρια τυλίγονταν στις φλόγες.
Αυτόπτες μάρτυρες έκαναν λόγο για πολλές εστίες φωτιάς, κατά μήκος της Σταδίου, της Φιλελλήνων, της Αμαλίας. Το μεσημέρι, ομάδα κουκουλοφόρων πυρπόλησε ένα όχημα της Πυροσβεστικής, έχοντας απομακρύνει δια της βίας το πλήρωμα.
Λίγο νωρίτερα είχε πυρποληθεί το κατάστημα της Τράπεζας Marfin επί της Σταδίου.
Οι περισσότεροι υπάλληλοι της τράπεζας, 25-30 περίπου, βγήκαν φοβισμένοι στα μπαλκόνια και καλούσαν σε βοήθεια την ώρα που τους έπνιγαν οι μαύροι καπνοί. Οι περισσότεροι κατάφεραν, βγήκαν και σώθηκαν, είτε μόνοι τους είτε με τη βοήθεια πυροσβεστών.
Τρεις άλλοι, ή πιο σωστά τέσσερις, όχι. Η Αγγελική Παπαθανασοπούλου (32 ετών και έγκυος 4 μηνών), ο Επαμεινώνδας Τσάκαλης (36 ετών) και η Παρασκευή Ζούλια (35 ετών) «έσβησαν» εκεί. Έχασαν τη ζωή τους από τις αναθυμιάσεις.
Η ταυτότητα των αυτουργών της επίθεσης δεν έχει γίνει μέχρι και σήμερα γνωστή.
Όταν ο πρόεδρος της τράπεζας Marfin Ανδρέας Βγενόπουλος επισκέφτηκε το υποκατάστημα λίγες ώρες μετά τον εμπρησμό, δέχτηκε έντονες αποδοκιμασίες, με το συγκεντρωμένο πλήθος να του πετάει μπουκάλια.
Ο πρώτος άνθρωπος που απεγκλωβίστηκε από το φλεγόμενο κτίριο, είχε μιλήσει στο Mega, περιγράφοντας τις δραματικές στιγμές που έζησε.
«Τρία άτομα με κουκούλες, αρχίζουν και σπάνε την τζαμαρία του κάτω ορόφου. Αφού τη σπάσανε, ρίξανε μέσα ούτε εγώ ξέρω τι, αμέσως λαμπάδιασε, μέσα σε πέντε λεπτά. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ώρα που έβγαινα από την πόρτα. Η πόρτα ήταν ηλεκτρονική και έπρεπε να μπω μέσα στο κουβούκλιο, να μείνω μέσα για πέντε δευτερόλεπτα και μετά να ανοίξει και δεν ήξερα αν θα άνοιγε για να βγω έξω. Βγήκα, αρχίσανε οι πέτρες, να με βρίζουν “να καείτε”, “καλά να πάθετε” και τέτοια…», είπε.
«Αυτό που θα ήθελα, όπως όλοι, είναι να τιμωρηθούν παραδειγματικά. Εγώ θα ήθελα να μάθει όλος ο κόσμος ποιοι είναι, ώστε να ξέρουν οι φίλοι τους, οι συγγενείς τους, τα αδέλφια τους, να ξέρουν ποιοι είναι αυτοί που σκοτώσανε αυτούς τους ανθρώπους. Πιο πολύ να τους ξέρουνε, νομίζω ότι η κατακραυγή είναι πιο σημαντικό πράγμα από την τιμωρία», πρόσθεσε.
Άλλοι αυτόπτες μάρτυρες, έκαναν λόγο για μια ομάδα τεσσάρων ατόμων, μεταξύ των οποίων και μία νεαρή γυναίκα, που διέσχισε την οδό Σταδίου, φτάνοντας μπροστά από την Marfin.
Ακολούθησαν εφιαλτικές στιγμές. Τα οχήματα της πυροσβεστικής, λόγω της πολυκοσμίας, δεν κατόρθωσαν να φτάσουν άμεσα.
Όταν έφτασαν εξελίχθηκε μάχη με τις φλόγες, αλλά και δύσκολη προσπάθεια διάσωσης των ανθρώπων που παρέμεναν εγκλωβισμένοι. Εκείνη τη μέρα τα ΜΜΕ απεργούσαν κι έτσι η πληροφορία δεν μεταδόθηκε απευθείας.
Όσοι βρίσκονταν στους δρόμους άκουγαν μια φήμη να διακινείται, ότι υπάρχει νεκρός ή νεκροί.
Αργά το μεσημέρι η τραγική είδηση επιβεβαιώθηκε. Η απεργία στα ΜΜΕ αναστέλλεται και αρχίζει η μετάδοση ειδήσεων.
Το πανελλήνιο έχει παγώσει.
Η Μαρία Καραγιάννη, η υπάλληλος της Marfin που φαίνεται στα πλάνα να εκλιπαρεί απεγνωσμένη για βοήθεια από το μπαλκόνι της τράπεζας, συγκλονίζει.
«Ήμουν τυχερή γιατί ανέβηκα πάνω και στάθηκα στο φαρδύ μπαλκόνι και δεν πέθανα όπως η Παρασκευή, που δεν είχε χώρο πίσω της για να απομονώσει την πόρτα και να αναπνεύσει. Όλη αυτή η ώρα με τους καπνούς που μας έλουζαν ήταν εφιαλτική. Εύχομαι κανένας άνθρωπος να μην ζήσει τέτοιες στιγμές. Αλλά το χειρότερο είναι ότι έγινε άδικα. Τρεις ψυχές έφυγαν άδικα. Και ένα αγέννητο μωρό. Τρία σπίτια έκλεισαν», δήλωσε η κ. Καραγιάννη στον ΣΚΑΪ.
«Δεν περιγράφονται αυτές οι στιγμές. Μας έκαναν άλλους ανθρώπους, διαφορετικούς ανθρώπους. Ζήσαμε τον απόλυτο τρόμο, την απόλυτη αγωνία. Την επιθανάτιο αγωνία. Αν σε λίγη ώρα θα είμαστε ζωντανοί…».
Ως ύποπτος για τον εμπρησμό της Marfin συνελήφθη ένα άτομο που παραπέμφθηκε σε δίκη.
Ταυτόχρονα παραπέμφθηκε σε δίκη ένα ακόμα πρόσωπο για τον εμπρησμό στο βιβλιοπωλείο «Ιανός».
Το βούλευμα αναφέρει ότι υπήρχαν και άλλα δύο άτομα αυτουργοί του εμπρησμού, τα οποία είναι άγνωστα.
Έπειτα από πολλές αναβολές, η δίκη ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2016 χωρίς κάποιος από τους αυτουργούς του εμπρησμού να καταδικαστεί. Οι κατηγορούμενοι κρίθηκαν ομόφωνα αθώοι.
Σε άλλη δίκη που είχε ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2013 κρίθηκαν ένοχοι ο διευθύνων σύμβουλος της Marfin, ο υπεύθυνος ασφαλείας του κτιρίου και η διευθύντρια του καταστήματος για φόνο εξ αμελείας τριών υπαλλήλων, τις σωματικές βλάβες άλλων 21 υπαλλήλων και για πολλαπλές παραλείψεις στα μέτρα πυρασφάλειας και στην εκπαίδευση του προσωπικού.
Εκ των υστέρων έγινε γνωστό ότι οι υπάλληλοι βρίσκονταν στη τράπεζα εκείνη τη μέρα παρόλο που είχε κηρυχτεί γενική απεργία από φόβο μην απολυθούν. Επίσης έγιναν αγωγές θυμάτων και συγγενών τους κατά της τράπεζας.
Τρεις νέοι ανθρώποι κι ένα αγέννητο παιδί δολοφονήθηκαν άγρια στο χώρο εργασίας τους.
Τα γεγονότα της Marfin σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία μας και άφησαν ανεπούλωτες πληγές στην κοινωνία μας.